Elementy systemu TRISTAR
System TRISTAR jest Zintegrowanym Systemem Sterowania Ruchem, opierającym się na technologiach z dziedziny Inteligentnych Systemów Transportowych (ITS). System będzie wspomagał działania dotyczące zarządzania ruchem oraz transportem publicznym w zakresie optymalnego wykorzystania infrastruktury drogowej, poprawy bezpieczeństwa ruchu oraz ograniczenia negatywnego wpływu ruchu miejskiego na środowisko.
W ramach wdrażania systemu, poza podstawowym założeniem jakim jest system sterowania ruchem, zainstalowane zostaną moduły mające na celu poprawę jakości poruszania się po sieci objętej systemem dzięki pozostałym modułom i urządzeniom. Należeć do nich będą:
1. System Monitorowania i Nadzoru Ruchu Pojazdów
System ten ma za zadanie gromadzenie i dostarczanie szczegółowych danych dotyczących liczby i rodzaju pojazdów poruszających się w obszarze objętym systemem. System musi dostarczać dane dotyczące stopnia swobody ruchu, czasów przejazdu na odcinkach, średniej, gęstości ruchu, długości kolejek, prędkości w obrębie odcinków międzywęzłowych. Moduł ten wykorzystywać będzie przede wszystkim stacje pomiaru ruchu instalowane na skrzyżowaniach objętych systemem sterowania ruchem, oraz wybranych odcinkach dróg o znaczeniu wojewódzkim i krajowym, które dokonują zliczania pojazdów na wszystkich pasach ruchu we wszystkich relacjach w obrębie skrzyżowań objętych systemem. W celu określenia średnich prędkości i czasów przejazdu na odcinkach dróg i ulic, system musi otrzymywać dane dostarczane przez:
- moduł identyfikacji pojazdów wykorzystujący kamery automatycznie odczytujące numery rejestracyjne (ANPR) i określający czasy przejazdu pojazdów w sieci,
- stacje pomiaru ruchu,
- otrzymywane z modułu lokalizacji pojazdów transportu zbiorowego i kontroli czasu jazdy pojazdów transportu zbiorowego na podstawie przetwarzania informacji o zmianie pozycji pojazdu ( autobusu, trolejbusu, tramwaju) na odcinkach pomiędzy przystankami.
2. System Nadzoru Wizyjnego
System nadzoru wizyjnego ma za zadanie dostarczanie wysokiej jakości obrazu z kamer umieszczonych w krytycznych punktach sieci drogowej, na których regularnie występują zaburzenia ruchu drogowego lub dochodzi do częstych zdarzeń drogowych. System ten wykorzystywać będzie szybkoobrotowe, z regulowaną ogniskową i kątem obrotu kamery CCTV dostarczające obraz użytkownikowi systemu. Obraz z kamer będzie archiwizowany przez okres min. 30 dni, co pozwoli na jego odtworzenie i powielenie na prośbę zainteresowanych instytucji np. Policji.
3. System Pomiaru Parametrów Meteorologicznych
System nadzoru meteorologicznego ma za zadanie gromadzenie w bazie danych i dostarczanie informacji dotyczącej warunków meteorologicznych. System musi samoczynnie gromadzić dane
z drogowych stacji pogodowych oraz umożliwiać wprowadzanie danych przez operatorów. System musi opracowywać prognozy dotyczące zmiany warunków drogowych i generować ostrzeżenia dla użytkowników dróg. Prognozy przygotowane przez ten system będą wykorzystywane przez inne systemy, m.in. system informacji o ruchu, system informacji medialnej. Zadaniem drogowych stacji meteorologicznych jest monitorowanie w czasie rzeczywistym stanu nawierzchni jezdni i jej otoczenia poprzez bezpośredni pomiar parametrów meteorologicznych drogi, wstępne przetwarzanie danych, przekazywanie parametrów pomiarowych oraz ostrzeżeń i alarmów meteorologicznych do systemu nadrzędnego.
4. System Informacji Parkingowej
System służyć będzie do przekazywania informacji o dostępności parkingów w odpowiednich obszarach miasta. System na podstawie informacji dostarczonej przez urządzenia zliczające pojazdy na parkingach będzie określać liczbę dostępnych miejsc i przekazywać odpowiednie informacje do tablic i znaków wyświetlających. System ten musi umieszczać aktualne dane dotyczące dostępności parkingów w centralnej bazie danych w celu umożliwienia wykorzystania ich przez Tablice Informacji Parkingowej, Znaki Informacji Parkingowej, a także moduł informacji medialnej WWW. System powinien wskazywać zajętości miejsc parkingowych w strefach płatnego parkowania, w tym celu koniecznym jest utworzenie specjalnego algorytmu pozwalającego na podstawie danych uzyskanych z parkometrów szacowanie ilości wolnych miejsc parkingowych.
5. System Zarządzania Bezpieczeństwem
Celem tego systemu jest wczesne wykrywanie zdarzeń drogowych lub zachowań niebezpiecznych przy użyciu systemu detekcji, kamer ANPR oraz monitoringu CCTV. Ponadto system umożliwiać będzie rozpoznawanie tablic rejestracyjnych umożliwiając automatyczne wyszukiwanie poszukiwanego pojazdu w sieci objętej systemem a następnie informowanie o jego ostatnim położeniu. System powinien współpracować z systemem informacji drogowej, modułem kierowania na trasy alternatywne oraz przekazywać informację na stronę www.
6. System Informacji dla Pasażerów Transportu Zbiorowego
System służyć będzie do przekazywania pasażerom pojazdów transportu zbiorowego informacji o rzeczywistych czasach odjazdu pojazdów oraz o warunkach podróży środkami transportu zbiorowego w aglomeracji poprzez:
Informację na elektronicznych tablicach informacji pasażerskiej na przystankach,
Zainstalowane w 34 lokalizacjach w głównych węzłach przesiadkowych i najbardziej obciążonych przystankach transportu publicznego tablice, mające na celu wyświetlanie informacji o aktualnej godzinie odjazdu pojazdów transportu zbiorowego. System będzie obliczał opóźnienie przy wykorzystaniu komunikacji pojazdów z centrum sterowania ruchem przy użyciu bieżącej lokalizacji pojazdów za pośrednictwem GPS i informacji przesyłaną siecią telefoniczną.
Informację za pośrednictwem dedykowanego portalu internetowego ( strony WWW),
Głównym zadaniem portalu będzie przekazywanie wszystkich informacji pochodzących z systemu dotyczących warunków na drodze oraz planerem podróży transportem zbiorowym i indywidualnym.
Informację za pośrednictwem terminali informacji pasażerskiej dostępnych w punktach węzłowych sieci oraz w centrach handlowych i urzędach,
Wybudowane będą w formie wolnostojących infokiosków z jednostką centralną klasy PC i monitorem dotykowym. Urządzenia te zlokalizowane będą w najważniejszych ciągach pieszych, tj. dworcach, galeriach handlowych, urzędach i innych.
Do informacji i zawartości zamieszczonej w TRIP i na automatycznie aktualizowanych stronach internetowych (system informacji medialnej) zaliczono:
- interaktywną mapę miasta, wraz z zaznaczonymi schematami linii komunikacyjnymi,
- program służący do planowania podróży, w tym listę skrótów do miejsc najczęściej wybieranych lub najważniejszych w Gdyni punktów POI.
- aktualny rozkład jazdy,
- informację o zakłóceniach w pracy transportu zbiorowego,
- informację o zmianach rozkładów jazdy, oraz zmianach wynikających z ewentualnej przebudowy sieci dróg lub urządzeń transportu zbiorowego.
- informację o kosztach połączeń.
- w ramach wygaszenia ekranu w przypadku braku zajętości terminala, wyświetlane będą informacje o imprezach i wydarzeniach organizowanych przy współudziale miasta Gdynia.
7. System zarządzania ruchem pojazdów transportu zbiorowego
System ten służyć będzie do monitorowania położenia pojazdów transportu zbiorowego w sieci drogowej w celu umożliwienia kontroli realizacji usług w zakresie transportu publicznego przy użyciu umieszczonych w pojazdach lokalizatorów GPS z transmisją bezprzewodową, np. GPRS. W tym celu system będzie dostarczać do centralnej bazy danych informacje o aktualnej pozycji
i statusie każdego pojazdu transportu zbiorowego w sieci. Należy rozszerzyć istniejący system priorytetowego sterowania sygnalizacją świetlną o pojazdy transportu zbiorowego wjeżdżające w obszar sterowania TRISTAR. Moduł lokalizacji pojazdów transportu zbiorowego ma za zadanie dostarczenie informacji o położeniu geograficznym wszystkich pojazdów transportu zbiorowego aktualnie znajdujących się w ruchu. System ten będzie miał za zadanie ułatwiać dyspozytorskie sterowanie pojazdami, umożliwiać lokalizację pojazdów i kontrolę czasu jazdy pojazdów.
8. System informacji dla kierowców
Na podstawie danych pochodzących z pozostałych systemów, danych pochodzących od innych zarządców dróg oraz informacji wprowadzanej przez operatorów, system informacji dla kierowców będzie gromadził i prezentował dane o sytuacji w sieci drogowej całego obszaru aglomeracji trójmiejskiej. Przekazywanie informacji kierowcom odbywać się będzie za pośrednictwem znaków i tablic zmiennej treści. Produkty tego systemu będą wykorzystywane także przez moduł informacji medialnej - przez system prezentacji WWW oraz komunikaty radiowe itp.. System będzie gromadzić i przekazywać informacje o:
- utrudnieniach w ruchu, takich jak: zdarzenia drogowe, awariach pojazdów, robotach drogowych, imprezach masowych itp.,
- informacje o czasie przejazdu do celu,
- utrudnieniach w ruchu spowodowanych zanieczyszczeniem drogi (np. środkami chemicznymi),
- zalecanej prędkości jazdy,
- odcinkach ulic przeciążonych ruchem,
- informacje o warunkach ruchu,
- informację o warunkach meteorologicznych.
- zalecanych objazdach w przypadku dróg szybkiego ruchu
9. System informacji medialnej
System ten umożliwiać będzie pozyskiwanie przez kierowców i pasażerów pojazdów poruszających się po sieci dróg i ulic na obszarze objętym systemem, informacji
o warunkach ruchu drogowego. Informacje te będą całodobowo przekazywane za pośrednictwem strony internetowej oraz aplikacji mobilnej, które to prezentować będą wszystkie zebrane przez system dane na sieci włączonej do systemu. Na mapie tej będzie istnieć możliwość odfiltrowania danych i wyświetlenia tych, które są pożądane przez użytkownika. System informacji medialnej pokazywać będzie informacje i treść, jaką w danej chwili wyświetlają tablice zmiennej treści, znaki zmiennej treści, tablice informacji pasażerskiej, tablice informacji parkingowej, znaki informacji parkingowej oraz stacje meteorologiczne. Ponadto na stronie zawarte będą informacje
o robotach drogowych, imprezach masowych, awariach, zatorach, sugerowane trasy objazdu. Możliwy będzie także podgląd kamer nadzoru wizyjnego włączonego do systemu z aktualizacją obrazu co 2 min.
Portal posiadać będzie także funkcje planera podróży, z tą samą funkcjonalnością co Terminale Informacji Pasażerskiej, który jeszcze przed rozpoczęciem podróży pomoże podróżnemu podjąć decyzję którą trasę przejazdu wybrać lub z jakiego środka transportu skorzystać, aby dojechać do celu. Dane pochodzące z systemu będą automatycznie aktualizowane na stronie, wraz z rozkładami jazdy poszczególnych środków transportu publicznego.
10. System planowania ruchu
System planowania ruchu stanowić będzie zespół narzędzi programowych mających za zadanie wspomaganie w zakresie planowania rozwiązań organizacji ruchu. W skład systemu wchodzi oprogramowanie symulacyjne, planistyczne, analityczne. Wszystkie programy będą korzystać z danych zgromadzonych w centralnej bazie danych systemu. Niezbędnymi programami, które znajdą się w wyposażeniu tego modułu będą:
- programy do planowania potoków ruchu w skali makro i mezo, dla potrzeb budowy scenariuszy zarządzania ruchem w przypadku wystąpienia incydentów, robót drogowych, imprez masowych, programy w skali mezo umożliwią również optymalizację i analizy strategii sterowania ruchem.
- programy do planowania potoków ruchu w skali mikro, używane w przypadku zaistnienia potrzeby wprowadzenia zmian w programach sygnalizacji i w celu obliczenia związanych z tym konsekwencji w postaci parametrów ruchu, tj. zmiany długości kolejek, strat czasu.
- programy do optymalizacji parametrów sterowania ruchem, w zakresie zmian parametrów programu dla sterownika sygnalizacji świetlnej oraz możliwości bezpośredniego, zdalnego umieszczenia go w sterowniku.
[zdjęcie tytułowe: © monticellllo - Fotolia.com]
CIVITAS DYN@MO (DYNamic citizens @ctive for sustainable MObility) to europejski projekt realizowany w ramach inicjatywy CIVITAS II PLUS, finansowany z 7-go Programu Ramowego
Komentarze